Ngày 1/7/2025 đánh dấu một sự kiện hành chính quan trọng khi Việt Nam chính thức vận hành mô hình hành chính mới với 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, giảm từ 63 tỉnh/thành hiện tại, theo Nghị quyết 202/2025/QH15. Sự kiện này không chỉ thay đổi bản đồ hành chính mà còn hướng đến một bộ máy tinh gọn, hiệu quả, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Vì sao sự kiện ngày 1/7 đặc biệt?
- Giảm từ 63 xuống 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh (28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương).
- Xóa bỏ cấp huyện, chuyển sang mô hình chính quyền 2 cấp (tỉnh và xã), giảm khoảng 60-70% số xã/phường.
- Tối ưu nguồn lực, tiết kiệm ngân sách, thống nhất quản lý và thúc đẩy phát triển vùng.
- Nghị quyết có hiệu lực từ 12/6/2025, với giai đoạn chuyển giao từ 12/6 đến 1/7/2025 để chuẩn bị và kiện toàn bộ máy.
Danh sách các đơn vị hành chính cấp tỉnh mới sau sáp nhập (theo Nghị quyết 202/2025/QH15 và 60-NQ/TW):
Dưới đây là danh sách 23 đơn vị hành chính cấp tỉnh mới được hình thành từ việc sáp nhập, hợp nhất 52 tỉnh, thành phố, cùng với 11 tỉnh/thành phố giữ nguyên:
- Tỉnh Tuyên Quang: Hợp nhất Tuyên Quang và Hà Giang, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Tuyên Quang. Diện tích: 13.795,50 km², dân số: 1.865.270 người.
- Tỉnh Lào Cai: Hợp nhất Lào Cai và Yên Bái, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Yên Bái. Diện tích: 13.256,92 km², dân số: 1.778.785 người.
- Tỉnh Thái Nguyên: Hợp nhất Bắc Kạn và Thái Nguyên, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Thái Nguyên.
- Tỉnh Phú Thọ: Hợp nhất Vĩnh Phúc, Phú Thọ và Hòa Bình, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Phú Thọ.
- Tỉnh Bắc Ninh: Hợp nhất Bắc Ninh và Bắc Giang, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Bắc Giang. Diện tích: 4.718,6 km², dân số: 3.619.433 người.
- Tỉnh Hưng Yên: Hợp nhất Hưng Yên và Thái Bình, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Hưng Yên. Diện tích: 2.514,81 km², dân số: 3.567.943 người.
- Thành phố Hải Phòng: Hợp nhất Hải Dương và Hải Phòng, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Hải Phòng.
- Tỉnh Ninh Bình: Hợp nhất Hà Nam, Ninh Bình và Nam Định, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Ninh Bình.
- Tỉnh Quảng Trị: Hợp nhất Quảng Bình và Quảng Trị, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Quảng Bình.
- Thành phố Đà Nẵng: Hợp nhất Quảng Nam và Đà Nẵng, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Đà Nẵng. Diện tích: 11.859,59 km², dân số: 3.065.628 người.
- Tỉnh Quảng Ngãi: Hợp nhất Kon Tum và Quảng Ngãi, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Quảng Ngãi.
- Tỉnh Gia Lai: Hợp nhất Gia Lai và Bình Định, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Bình Định.
- Tỉnh Khánh Hòa: Hợp nhất Ninh Thuận và Khánh Hòa, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Khánh Hòa.
- Tỉnh Lâm Đồng: Hợp nhất Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Lâm Đồng.
- Tỉnh Đắk Lắk: Hợp nhất Đắk Lắk và Phú Yên, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Đắk Lắk.
- Thành phố Hồ Chí Minh: Hợp nhất Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương và Thành phố Hồ Chí Minh, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh. Diện tích: 6.772,59 km², dân số: 14.002.598 người.
- Tỉnh Đồng Nai: Hợp nhất Bình Phước và Đồng Nai, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Đồng Nai. Diện tích: 12.737,18 km², dân số: 4.491.408 người.
- Tỉnh Tây Ninh: Hợp nhất Long An và Tây Ninh, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Tân An (Long An). Diện tích: 8.536,44 km², dân số: 3.254.170 người.
- Thành phố Cần Thơ: Hợp nhất Cần Thơ, Sóc Trăng và Hậu Giang, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Cần Thơ. Diện tích: 6.360,83 km², dân số: 4.199.824 người.
- Tỉnh Vĩnh Long: Hợp nhất Vĩnh Long và Trà Vinh, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Vĩnh Long.
- Tỉnh Đồng Tháp: Hợp nhất Đồng Tháp và Bến Tre, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Đồng Tháp.
- Tỉnh Cà Mau: Hợp nhất Cà Mau và Bạc Liêu, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Cà Mau.
- Tỉnh An Giang: Hợp nhất An Giang và Kiên Giang, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Kiên Giang.
Các tỉnh/thành phố giữ nguyên (không thực hiện sáp nhập):
- Hà Nội
- Huế
- Lai Châu
- Điện Biên
- Sơn La
- Lạng Sơn
- Quảng Ninh
- Thanh Hóa
- Nghệ An
- Hà Tĩnh
- Cao Bằng
Người dân cần làm gì sau khi sáp nhập?
- Cập nhật giấy tờ cá nhân: Căn cước công dân, sổ hộ khẩu, hộ chiếu cần cập nhật địa chỉ mới tại Công an huyện/thành phố.
- Điều chỉnh hồ sơ nhà đất, tài sản: Sổ đỏ, sổ hồng, giấy đăng ký xe, giấy phép kinh doanh cần đổi địa danh tại Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Sở Tài nguyên – Môi trường. Không thu phí chuyển đổi.
- Thông báo đơn vị dịch vụ: Cập nhật địa chỉ mới với ngân hàng, bảo hiểm, trường học, cơ quan thuế.
- Giấy tờ không bắt buộc đổi: Một số giấy tờ vẫn có hiệu lực nếu địa danh cũ được công nhận.
Các cơ quan hành chính tại địa phương (như UBND tỉnh, Công an tỉnh) sẽ có cổng thông tin điện tử hoặc đường dây nóng để hỗ trợ người dân trong việc cập nhật giấy tờ.
Tác động tích cực của sáp nhập
- Tinh gọn bộ máy, giảm chồng chéo chức năng.
- Tiết kiệm ngân sách chi thường xuyên.
- Thúc đẩy phát triển kinh tế vùng và thống nhất quản lý nhà nước.
- Tạo nền tảng cho Chính phủ số và kinh tế số.
Kết luận Sự kiện ngày 1/7/2025 là bước ngoặt trong cải cách hành chính, mở ra không gian phát triển mới. Người dân cần chủ động cập nhật thông tin và giấy tờ qua các kênh chính thức như Cổng Thông tin điện tử Chính phủ (chinhphu.vn), website UBND tỉnh, hoặc cơ quan hành chính địa phương. việc sáp nhập giúp tăng cường liên kết vùng, đặc biệt ở các khu vực như Đồng bằng sông Cửu Long (với Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp) hay Đông Nam Bộ (Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Tây Ninh), tạo điều kiện phát triển các khu kinh tế, khu công nghiệp, và hạ tầng giao thông liên vùng.
